در شبانه روز ۲۴ ساعت داریم و یک سوم آن اصولا صرف خواب میشود. افراد جاهطلب همواره به دنبال آن هستند که از تایم خواب خود هم بهره ببرند.و در آن یادگیری انجام دهند.
اما آیا میتوان از زمان خواب هم برای آموختن بهره برد؟
پاسخ هم مثبت و هم منفی است و بستگی به این دارد که منظور ما از یادگیری چه باشد. تحقیقات نشان میدهد مغز خوابیده دور از کار نیست .و در حین خواب هم میتواند اشکالی از یادگیری را انجام دهد.
اما آیا این یادگیری ارزش این را دارد اندکی خوابمان را مختل کنیم؟
در گذشته ایده یادگیری هنگام خواب کاملا بعید تصور میشد. اما روشهایی وجود دارد که میتواند به یادگیری شما در خواب کمک کند. البته نباید انتظار داشته باشید مهارتی که از ابتدا یاد نداشتهاید در حالی که کاملا بیهوش هستید، کسب کنید. اما این به این معنی نیست که نمیتوانید از خواب برای تقویت حافظه خود استفاده کنید. در طی خواب شبانه مغز ما خاطراتمان از روز گذشته را تحکیم میکند و میتوانیم ترفندهایی برای تقویت این کار انجام دهیم.
مغز در حالت خواب نابینا و ناشنوا است اما دور از کار نیست و خاطرات روزانه را از جایی که برای اولین بار شکل میگیرند به جایی که خاطرات نگهداری میشوند، میفرستد. بنابراین اگرچه نمیتوانید مطالب جدیدی را یاد بگیرید، اما در عوض میتوانید حقایق یا مهارتهای آموخته شده را در طول روز تقویت کنید. پس یادگیری در خواب تاحدی امکان پذیر است.
مثالی از یادگیری در خواب
به عنوان مثال، دیکلمن از داوطلبان یادگیری در خواب خود خواست که بازی متنوعی را انجام دهند برخی از افراد در هنگام بازی بوی نامطبوع مصنوعی دریافت کردند و سپس دیکلمن هنگاهی که آنها خواب بودند همان بو را برایشان ایجاد کرد. اسکن مغزی آنها نشان داد ارتباط مغزی این افراد از جایی که اولین بار این بو در خاطراتشان ثبت شده بود و جایی که خاطرات در آنها نگهداری میشد، بیشتر بود. آن دسته از افراد که بو را حس کرده بودند پس از بیدار شدن ۸۴ درصد از مکانها و اشیاء را به یاد میآوردند این در حالی بود که افراد معمولی فقط ۶۱ درصد را به یاد میآوردند.
البته این فقط بوها نیستند که خاطرات را قویتر میکنند .بلکه صداها هم همین خاصیت را دارند. به شرطی که فرد را بیدار نکنند. مثلا در آزمایشی داوطلبانی که هنگام خواب صداهای نرم ملودی را شنیده بودند در بازی که مربوط به آن موسیقی بود تسلط بیشتری داشتند. در همین حال، بیورن راش در دانشگاه زوریخ، سوئیس دریافت که همین نوع یادگیری در خواب به آلمانی زبانهای سوئیسی کمک میکند واژگان هلندی را یاد بگیرند و به آنها این امکان را میدهد که حدود ۱۰ درصد بیشتر به یاد بیاورند.
در آینده نزدیک، فناوری ممکن است روشهای دیگری را برای آموختن در خواب ارائه دهد. مانند بورن که برای یادگیری در خواب اخیرا هدفونهایی ارائه کرده که امواج مغزی را تحریک میکنند. این تحریکها بسیار آرام هستند. اما فعالیت عصبی در مغز را افزایش میدهند و احتمالا موجب یادگیری در خواب میشوند.
این مقاله را میتوانید در اپلیکیشن لیوم بانو مطالعه فرمایید.